کتاب بازار آتی | حسین عبده تبریزی و علی خبیری

کتاب بازار آتی نوشتۀ حسین عبده تبریزی و علی خبیری توسط نشر بعثت منتشر شده است. مطالعۀ این کتاب به دانشجویان رشته ‏های مالی، سیاست‏ گذاران و نهادهای ناظر در بخش مالی و معامله‏ گرانی که با هدف سرمایه ‏گذاری یا پوشش ریسک در بازار اوراق بهادار فعالیت می‏ کنند، پیشنهاد می‏ شود.

توسعۀ معاملات اوراق مشتقه در بازارهای مالی جهان که به ‏تدریج در بازارهای مالی ایران نیز نمود یافته ایجاب می ‏کند تا از چگونگی کاربرد اوراق مشتقه، ساز وکار بازار و شیوۀ تعیین قیمت آنها آگاه شویم. قراردادهای آتی که از انواع اوراق مشتقه به شمار می ‏آید، نقش مهمی در کشف قیمت دارایی ‏ها، سرمایه‏ گذاری بدیل و مدیریت ریسک ایفا می‏ کند. کتاب حاضر به قراردادهای آتی اختصاص دارد. نکات متعددی در نگارش این اثر مورد توجه قرار گرفته که مهمترین آنها به ‏‏شرح زیر است:
• معرفی انواع قراردادها و بازارهای آتی؛
• تبیین جنبه‏ های نظری و کاربردی در تعیین قیمت آتی انواع دارایی‏ ها؛
• تشریح نحوۀ به ‏کارگیری قراردادهای آتی در سرمایه‏ گذاری و مدیریت ریسک؛
• گردآوری مجموعه‏ ای از تمرینات متنوع همراه با پاسخ ‏های تشریحی؛
• اجرای مطالعات تجربی در بازارهای آتی ایران و جهان.

درباره کتاب

کتاب بازار آتی مشتمل بر هشت فصل است و مطالب آن در سه بخش مجزا ارایه میشود. بخش اول قراردادها و بازارهای آتی را معرفی میکند. فصل اول به تشریح قرارداد آتی، انواع آن و شباهت ها و تفاوت های آن با پیمان آتی می پردازد. همچنین، سازوکار وجه تضمین و اهرم مالی در قراردادهای آتی توضیح داده میشود. فصل دوم به معرفی معامله گران و نظام های معاملاتی در بازارهای آتی میپردازد و گسترش معاملات آتی در اقتصادهای توسعه یافته و نوظهور را مرور می کند. بخش دوم مبانی نظری و کاربردی قراردادهای آتی را تبیین میکند. فصل سوم الگوهای تعیین قیمت آتی انواع دارایی ها مانند کالاهای اساسی، فلزات گرانبها، سهام، اوراق بدهی و ارز را براساس اصل عدمِ فرصت آربیتراژ تشریح و اثبات می کند. همگرایی قیمت آتی با قیمت نقدی و فرضیۀ انتظارات نااریب دو مبحث نظری عمده دربارۀ کارایی بازار آتی است که در فصل چهارم توضیح داده میشود. همچنین، با بهکارگیری نظریۀ ذخیره سازی تحلیل می شود چگونه شوک های واردشده به بازار نقدی و بازار ذخایر، بازار آتی کالا را به سمت پس سویی یا پیش سویی سوق می دهد. فصل پنجم به مرور مفاهیم کلیدی مرتبط با مدیریت ریسک می پردازد و شیوه های استفاده از قراردادهای آتی برای پوشش ریسک را تشریح می کند. در انتهای هر یک از این پنج فصل، پرسش هایی مطرح شده تا خوانندگان از فراگیری مباحث کلیدی اطمینان حاصل نمایند.
همچنین، مجموعه ای از تمرین های خودآزمایی همراه با پاسخ تشریحی در پایان بخش دوم ارایه شده تا به یادگیری مطالب کمک شود. این کتاب مجموعه ای متوازن از تألیف و ترجمه است. عمدۀ مطالب در بخش های اول و دوم از منابع مختلف گردآوری و ترجمه شده است. البته توضیحات، تحلیل ها و مسایل بیشتری نیز اضافه شده است. بخش سوم مشتمل بر سه فصل است و مطالعات تجربی بازار قراردادهای آتی ایران و جهان را ارایه می دهد. فصل های ششم و هفتم به ترتیب فرضیۀ کارایی بازار و فرضیۀ مالی سازی را در بازار آتی سکۀ طلای ایران آزمون می کنند. درنهایت، پدیدۀ مالی سازی در بازارهای آتی جهان در فصل هشتم بررسی می شود. تجربیات جهانی در معاملات آتی طلا، محصولات دامی و کشاورزی، نفت خام، شاخص سهام و ارز و عملکرد بازار آتی سکۀ طلا در بورس کالای ایران می تواند راهگشای معاملات آتی سایر دارایی ها در کشور ما باشد. واژه نامه، نمایۀ موضوعی و منابع و مآخذ ضمایم این کتاب است که در انتها ارایه می شود.

[ اگر از مطالعه‌ی مرور این کتاب لذت بردید، پیشنهاد می‌کنیم به مرور کتاب تحلیل تکنیکال در بازار سرمایه هم سری بزنید. ]

پاراگرافی از کتاب بازارهای آتی

وظیفۀ علوم مالی طراحی روش های مناسب برای به کارگیری بهینۀ منابع مالی موجود در جامعه، افزایش ثروت عمومی و ارتقای رفاه اجتماعی است. در این راستا، کشف قیمت تعادلی، فرصت سرمایه گذاری بدیل و پوشش ریسک سه کارکرد اصلی بازار آتی به شمار می آید. بازار آتی مکانی است که در آن معامله گران به دادوستد ریسک می پردازند. سرمایه گذاران ریسک را به امید کسب بازده می خرند و پوشش دهندگان ریسک را به طرف مقابل در معامله منتقل می کنند. معاملات آربیتراژ محرک اصلی برای کارایی اطلاعاتی در بازار آتی است. کارایی اطلاعاتی در بازارهای مالی به تحقق کارایی تخصیصی در بخش واقعی اقتصاد کمک می کند.